Windows’un piyasaya sürülmek üzere olan yeni sürümü olan Windows 10X’i duymuş olabilirsiniz. Tam olarak ne olduğu konusunda kafanızın karışması oldukça normal. Microsoft, yeni işletim sistemi hakkında kafa karıştırıcı ve bazen birbiriyle çatışan bilgiler yayınladı. Gelecek Windows 10 varyantı Windows 10X hakkında bilmeniz gereken her şeyi yazımızda bulabilirsiniz.
Windows 10X Nedir? Windows 10’un Halefi mi?
Windows 10X, bazı yönlerden Windows 10’a benzer. Ancak tamamen Windows Core OS adı verilen evrensel bir Windows kod tabanındaki kod üzerine oluşturulmuştur. Windows 10 da Windows Core işletim sisteminden kod kullanır, ancak kendine ait benzersiz bir kod ekler.
Windows 10X, Windows 10’un yerini almaz. Dosya yöneticisinin büyük ölçüde basitleştirilmiş bir sürümüne sahip olmasına rağmen, Dosya Gezgini dahil birçok Windows 10 özelliğini ortadan kaldırır. Arayüzü Windows 10’dan daha basit ve daha sadedir. Şu anda Windows 10 çalıştıran donanımlarda değil, yalnızca kendisi için tasarlanmış donanımlarda çalışacaktır.
Neden Windows 10’un Yeni Bir Sürümü Geliyor?
Microsoft’un Windows 10X’i geliştirmek için verdiği nedenler değişmeye devam ediyor. Microsoft, 2019’da Windows 10X’i ilk duyurduğunda, şirket yalnızca çift ekranlı ve katlanabilir bilgisayarlarda çalışacağını ve işletim sisteminin bu benzersiz donanımdan en iyi şekilde yararlanacak şekilde özel olarak tasarlanacağını söyledi. Çoğu dizüstü bilgisayarda bulunan ekran + donanım klavye kombinasyonu yerine, çift ekranlı bilgisayarlarda menteşe ile bağlanmış iki ekran bulunur. Katlanabilir bilgisayarlar ise ortadan katlanarak esasen iki ekran oluşturan bir ekran bulunur.
Duyuru, Microsoft’un kendi çift ekranlı Surface Neo’su da dahil olmak üzere ilk Windows 10X cihazlarının 2020 sonbaharında satışa sunulacağını söyledi. Ancak daha sonra, Mayıs 2020’de salgına birkaç ay kala şirket, Windows 10X’in bulut odaklı tek ekranlı cihazlarda piyasaya çıkacağını söyledi. Bu bulut odağı nedeniyle, Windows 10X, Windows 10’dan daha hafif ve daha ucuz donanımlar üzerinde çalışmak üzere tasarlanmıştır.
Çift ekranlı ve katlanabilir bilgisayarlarda Windows 10X’e gelince, Microsoft kararlı davranmıyor. Mayıs 2020 duyurusunda yalnızca “Çift ekranlı cihazları pazara sunmak için OEM ortaklarımızla birlikte doğru anı beklemeye devam edeceğiz” dedi. Şirket o zamandan beri bu tür cihazlar hakkında daha fazla bir şey söylemedi. Diğer bir deyişle, yakın bir zamanda gelmeyecekler.
Bir Windows 10 Bilgisayarı Windows 10X’e Güncelleyebilecek miyim?
Bir cihaza yüklemek için Windows 10X’in bağımsız bir sürümünü satın alamayacaksınız. İşletim sistemini istiyorsanız, önceden yüklenmiş bir Windows 10X cihazı satın almanız gerekir.
Windows 10X Arayüzü: Windows 10 Olarak Tanımlanabilir mi?
Evet ve hayır. Windows 10X’i çocuğu olarak düşünebiliriz. DNA’sının bir kısmını paylaşıyor ancak çeşitli şekillerde farklı. Simgelerine tıklayarak Windows 10 uygulamalarını ve web uygulamalarını çalıştırmanıza izin veren basitleştirilmiş bir Başlat menüsüne sahiptir. Temel arayüz, Chrome OS’nin ekrandaki simgelerine çok benzeyecektir.
Görev çubuğu, web uygulamaları ve Windows 10 uygulamaları için ortalanmış, sabitlenmiş simgelerle basitleştirilmiştir. Tam gelişmiş Windows 10’da olduğu gibi en sağda bildirim simgesi yoktur ve özelleştirme için sağ tıklama yoktur. Temel olarak, ne görüyorsanız onu alırsınız. Ayrıca gerçek bir dosya yöneticisi yoktur. Sadece OneDrive için oluşturulmuş son derece sınırlı bir dosya tarayıcısı vardır.
Başlangıçta, Windows 10X’in Apple’ın Touch Bar’ını anımsatan ancak daha geniş ve çift ekranlı cihazlar için tasarlanmış “Wonder Bar” adlı yeni bir özelliğe sahip olması bekleniyordu. Bir cihaz dizüstü bilgisayar olarak konumlandırıldığında Wonder Bar, alt ekranın üst kısmında, yazılım klavyesinin veya alt ekrana yerleştirilmiş manyetik bir donanım klavyesinin üzerinde görünür. Artık Windows 10X tek ekranlı cihazlar için konumlandırıldığından, Wonder Bar işletim sisteminin son sürümlerinden kaldırıldı.
Windows 10X ve Windows 10 arasındaki bir diğer önemli fark: 10X’te Windows güncellemelerini nasıl işleyeceğinizle uğraşmanıza gerek kalmayacak. Güncellemeler, iki dakika veya daha kısa bir süre içinde perde arkasında otomatik olarak gerçekleşecektir.
Windows 10X Ne Tür Bir Yazılım Çalıştıracak?
Office uygulamalarını ve diğer Win32 uygulamalarını burada çalıştırabilecek miyim?
Microsoft başlangıçta Windows 10X’in Word, Excel ve diğer Office uygulamaları gibi Win32 masaüstü uygulamalarını çalıştıracağını, ancak yalnızca uygulamaları çekirdek işletim sisteminden ayıran özel kapsayıcılar içinde çalıştıracağını söyledi. Daha yakın zamanlarda Microsoft izleyicileri, Windows 10X ilk gönderildiğinde Win32 desteğinin hiç olmayacağını, ancak daha sonra tekrar eklenmesi muhtemel olduğunu bildirdiler. Win32 kapsayıcılarının performansı nasıl etkileyeceği veya tüm Win32 uygulamalarının bu şekilde çalışıp çalışmayacağı görüşülmeye devam ediyor.
Windows 10X, Evrensel Windows Platformu (UWP) uygulamalarını – Microsoft Store’dan indirdiğiniz hafif uygulamaları – çıkar çıkmaz çalıştıracaktır. Bunların hepsini mi yoksa yalnızca bir alt kümeyi mi çalıştıracağı henüz belli değil. İlginç bir şekilde, UWP uygulamaları bile Windows 10X’te kapsayıcılar içinde çalışır, ancak farklı türde bir kapsayıcıdır. Bu “Yerel” kapsayıcılar, yerel Windows 10X özelliklerini kullanır, sistem kaynaklarına daha az zarar verir ve Win32 uygulamaları için kapsayıcılardan daha fazla güvenlik ve gizlilik kontrolleri sunar.
UWP uygulamalarını çalıştırmanın yanı sıra, Windows 10X web uygulamalarını çalıştıracaktır. Kullanışlı UWP uygulamalarının ne kadar az olduğu göz önüne alındığında, Chrome OS’nin web uygulamalarını çalıştırdığı gibi, büyük olasılıkla üzerinde web uygulamaları çalıştıracaksınız. Microsoft 365 ve Office 365 aboneliklerinin yararlı web uygulaması sürümleri içerdiğini unutmayın; bu nedenle Office masaüstü uygulamalarını çalıştıramasanız bile Microsoft 365 / Office 365’i web uygulamaları aracılığıyla kullanmaya devam edebilirsiniz.
Yalnızca UWP ve Web Uygulamalarını Çalıştıran Modern Bir Windows 10 Sürümü: Windows 10 S Daha
Windows 10 S’i “S modunda Windows 10″ olarak da adlandırılırız. 2017’de piyasaya sürülen Windows 10 S, Windows 10’dan ayrı bir işletim sistemi değil. Ancak Microsoft’un yalnızca UWP ve web uygulamalarını destekleyen ve Microsoft Edge dışındaki tarayıcıların çalışmasını engelleyen kilitli bir sürüm olan Windows 10’un “modu”. Windows 10’dan daha ucuz donanımlarda kullanılabilme özelliği, okullar ve tam gelişmiş masaüstü uygulamalarına ihtiyaç duymayan kullanıcıları olan işletmeler içindir; Microsoft’un artık Windows 10X ile hedeflediği aynı grup.
Bununla birlikte, ikisi arasında birkaç temel fark var. Ayrı bir işletim sistemi yerine yalnızca bir Windows 10 modu olduğundan Windows 10 S, Windows 10X’ten daha çok Windows 10’a benzer. Windows 10X cihazların aksine, Windows 10 S çalıştıran bir cihaz tam gelişmiş Windows 10’a da geçirilebilir. Windows 10X’in uygulama kapsayıcı modeli de ikisini birbirinden ayırır. Güvenliği korurken, Windows 10X cihazlarda Windows 10 S’den daha geniş bir uygulama yelpazesinin çalışmasına izin verecektir. Windows 10X’in gelecekte çift ekranlı cihazlardan yararlanma potansiyeli hala var.
Windows 10X Cihazlar Ne Zaman Kullanıma Sunulacak?
Microsoft bu konuda henüz net bir tarih vermiyor. Şirket, geçen yıl geleneksel tek ekranlı dizüstü bilgisayarları hedeflemeye başladıktan sonra, endüstri gözlemcileri, ilk Windows 10X cihazlarının, doğrudan tüketicilere satılmak yerine, ilk olarak eğitim ve kurumsal pazarlar için bu baharda piyasaya çıkmasını bekliyorlardı. Ancak son raporlar, muhtemelen yılın ikinci yarısına kadar yayınlanmayacağını söylüyor. Beklentiler, cihazların 600 dolar veya altında satılması yönünde. Tüketici tabanlı cihazların 2022’ye kadar gelmesi beklenmiyor. Tabii ki tüm bunlar değişebilir. Haberler çıktıkça bu konuyu güncellemeye devam edeceğiz.
Güncel ve özgün haberler ile karşınızda olmaya devam edeceğiz. Videolu anlatımlar için aşağıda bulunan YouTube adresimizi de ziyaret edebilirsiniz.
